Niektóre obrazy wywołują zachwyt, inne sprzeciw, ale rzadko zdarza się, by sztuka budziła tak skrajne emocje jak prace Borysa Fiodorowicza. Jego twórczość balansuje na granicy sacrum i współczesności, umieszczając postaci religijne w realiach, które znamy z ulic, gazet czy social mediów. Matka Boska w bluzie adidasa, Jezus karmiący gołębie na krakowskich Plantach – dla jednych to nowoczesna interpretacja duchowości, dla innych celowa prowokacja.
A jeśli to po prostu pytanie: jak wyglądałaby świętość, gdyby przyszła do nas tu i teraz?
Sztuka, która mówi współczesnym językiem
Religijne obrazy zawsze były odbiciem swoich czasów. Święci mieli rysy lokalnych mieszkańców, a ich szaty często przypominały ubrania ludzi, którzy żyli w danym okresie. To, co dziś uważamy za klasyczne przedstawienie Matki Boskiej, kiedyś było równie „nowoczesne”, co dziś dresy czy smartfony. Ale współczesna kultura wizualna przyzwyczaiła nas do tego, że religijne wizerunki są nietykalne, zamknięte w złotych ramach kościelnych ścian.
Borys Fiodorowicz odczarowuje tę wizję – dosłownie. W jego pracach sacrum nie jest oderwane od codzienności. Miłosierdzie XXL przedstawia Jezusa w bluzie z napisem „Love” – może właśnie tak komunikowałby swoją przesłanie we współczesnym świecie? No Animal Testing ukazuje świętą postać z białym szczurem na ramieniu, skłaniając do refleksji nad etyką eksperymentów na zwierzętach. A Bliżej Nieba – Matka Boska z Dzieciątkiem skacząca na trampolinie – to humorystyczna metafora duchowej lekkości czy pytanie o to, czy istnieje droga na skróty?
Każda z tych prac przenosi sacrum do współczesnego świata, wywołując emocje i zmuszając do zastanowienia się nad tym, jak postrzegamy duchowość we współczesnej kulturze.
Wzburzenie? Oburzenie? A może po prostu znak, że ktoś dotknął tematu, który faktycznie porusza?
Granica między sztuką a prowokacją
Zawsze znajdzie się ktoś, kto uzna, że taka sztuka jest „przesadą”, „atakiem na religię” albo „robieniem sensacji na siłę”. Pytanie tylko, dlaczego współczesna interpretacja religijnych motywów budzi tak silne emocje, podczas gdy zupełnie normalne wydaje nam się przedstawianie świętych w stylu renesansowych malarzy? Czy to możliwe, że to nie obrazy Borysa Fiodorowicza są kontrowersyjne, tylko nasze przyzwyczajenie do jednej, jedynej wizji sacrum?
Polska to kraj, w którym kultura i religia są ze sobą silnie splecione. Wychowaliśmy się na obrazach świętych o nieruchomych twarzach, w szatach pełnych złota, w wizerunkach, które mają być niezmienne. Gdy ktoś pokazuje je w nowym kontekście, wzbudza to opór. Nie pomaga też fakt, że w debacie publicznej coraz częściej mówi się o „ochronie uczuć religijnych”, co sprawia, że każda nietypowa interpretacja wiary staje się polem bitwy.
Sztuka powinna właśnie zadawać trudne pytania i skłaniać do refleksji.
Sztuka, która prowokuje do myślenia
Obrazy Borysa Fiodorowicza nie powstały, by szokować czy budzić kontrowersje. To raczej zaproszenie do refleksji nad tym, jak mogłaby wyglądać duchowość we współczesnym świecie. Czy święci wciąż nosiliby długie szaty, czy może ubieraliby się jak zwykli ludzie – w dresy, jeansy, codzienne ubrania? Czy w ich dłoniach znalazłby się tradycyjny krzyż, a może telefon, kubek kawy, przedmioty dzisiejszej codzienności? Jak wyglądałaby ich modlitwa – czy pozostałaby taka sama, czy też przybrałaby nową, bardziej współczesną formę?
Dla jednych takie przedstawienia przekraczają granice, budzą sprzeciw i burzą utarte wyobrażenia o sacrum. Dla innych są dowodem na to, że duchowość nie jest czymś zamkniętym w jednym, niezmiennym obrazie – że może istnieć i rozwijać się także w świecie, który ciągle się zmienia.
A Ty? Jak wyobrażasz sobie sacrum dzisiaj?
Kolekcjonerskie printy Borysa Fiodorowicza
Jeśli jego sztuka Cię porusza i skłania do refleksji, teraz możesz mieć ją w swojej kolekcji. Każdy print jest dostępny w limitowanej edycji, numerowany, sygnowany własnoręcznie przez artystę i wydrukowany na najwyższej jakości papierach artystycznych. Możesz wybrać format i sposób oprawy, by jego dzieło stało się częścią Twojej przestrzeni.
Zainspiruj się:
Sprawdź całą naszą kolekcję i znajdź dzieło, które idealnie pasuje do Twojego wnętrza. Przeglądaj kolekcję.
